Więźba dachowa – rodzaje oraz sposoby jej montażu

Dach ma za zadanie chronić przed deszczem, utratą ciepła, zbytnim nagrzaniem wnętrza, oraz zapewniać przyjemne warunki w domu. Jednak zanim powstanie jego połać, konieczna jest budowa więźby dachowej. To szkielet, na którym będzie mogło zostać ułożone pokrycie dachowe – dachówki czy blachodachówki. To jaki rodzaj więźby dachowej należy zastosować w konkretnym budynku, zależy przede wszystkim od rozpiętości, skomplikowania i charakteru użytkowania danego budynku. Wyjaśniamy, czym dokładnie jest ta konstrukcja, z jakimi jej typami można się spotkać oraz z czego się ją wykonuje.

Co to jest więźba dachowa?

Więźba dachowa jest szkieletem całego dachu. To na tej konstrukcji wykonanej z drewna układa się następnie połać, która ma chronić budynek przed czynnikami zewnętrznymi oraz utratą ciepła.

Szkielet dachu ma ogromne znaczenie dla wznoszonej budowli. Przenosi on ciężar połaci dachowej na ściany nośne. Konstrukcja ta powstaje z wielu elementów. Składają się na nią:

• krokwie – belki pochyłe o prostokątnym przekroju poprzecznym. To najważniejsze elementy konstrukcyjne więźby dachowej;
• płatwie pośrednie, stopowe, kalenicowe;
• kalenica – górna krawędź dachu i miejsce, gdzie łączą się połacie dachowe
• słupy;
• kleszcze – belki, które łączą przeciwległe pary krokwi;
• miecze – elementy łączące słupy z kleszczami;
• jętki i wiatrownice.

Podstawowe rodzaje więźb dachowych

Rodzaje więźby dachowej klasyfikuje się ze względu na sposób, w jaki są łączone poszczególne elementy więźby dachowej.

Na budynku może znaleźć się:

• więźba krokwiowa – tę tradycyjną więźbę dachową buduje się, kiedy rozpiętości ścian zewnętrznych budynku nie przekracza 6 m. Ponadto stosuje się ją w przypadku dachów o kącie nachylenia wynoszącym od 40° do 60°;
• więźba krokwiowo-belkowa – w takiej konstrukcji krokwie są ze sobą połączone w dolnej części belkami stropowymi;
• więźba jętkowa – do budowy więźby dachowej jętkowej wykorzystywane są belki, które montuje się w połowie długości krokwi. Dzięki temu konstrukcje te nadają się także do większych dachów;
• więźba krokwiowo-jętkowa – w tym przypadku wsparciem konstrukcji oprócz belek jest ściana stolcowa. Taką więźbę tworzy się dla większych dachów;
• więźba płatwiowo-kleszczowa – wsparciem tej dużej konstrukcji są kleszcze, które łączą zakończenia słupów z krokwiami. Wiązary te umieszcza się co trzecią lub co czwartą parę krokwi.

Rodzaje więźby dachowej – jak dopasować je do konstrukcji domu?

To, jaka więźba zostanie osadzona na ścianach nośnych, zależy w dużej mierze od rozpiętości dachu:

• w przypadku najmniejszych połaci sprawdzi się najprostsza konstrukcja złożona z krokwi opartych na zewnętrznych ścianach budynku;
• o montażu więźby dachowej jętkowej można zadecydować, kiedy rozpiętość między ścianami wynosi od 6 do 9 m;
• w przypadku dachów osadzonych na ścianach zewnętrznych, które znajdują się od siebie w odległości do 8,5 m, montuje się więźbę krokwiowo-jętkową. Kąt nachylenia połaci dachowej powinien wynosić między 35° a 60°;
• więźba dachowa płatwiowo-kleszczowa jest konstruowana, kiedy odległość między ścianami zewnętrznymi budynku jest większa niż 11 m;

Materiał na więźbę dachową

Elementy tworzące więźbę dachową tworzy się z:

• tarcicy – powstaje ona w wyniku przetarcia drewna okrągłego;
• drewna czterostronnie struganego i suszonego komorowo. Materiał ten wykorzystuje się do tworzenia skomplikowanych więźb;
• drewnianych belek dwuteowych. Składają się z one drewnianych stopek, płyty OSB lub podłużnego pasa sklejki. Elementy te są łączone za pomocą mikrowczepów;
• drewna klejonego – są to pojedyncze lamele łączone mikrowczepami.

Montaż więźby dachowej – krok po kroku

W zależności od rodzaju więźby jej montaż wygląda nieco inaczej. Jednak zawsze należy zachować odpowiednią kolejność prac. Montaż tej konstrukcji wygląda następująco:

• do montażu więźby można przystąpić kiedy zostały wymurowane już kominy i ściany kolankowe z kotwami;
• w pierwszej kolejności mocuje się murłaty i osadza się je na kotwach;
• następnie można rozpocząć montaż krokwi. Najpierw mocuje się krokwie skrajne, a dopiero potem pozostałe;
• kiedy powstanie taka konstrukcja wzmacnia się ją – w zależności od rozmiaru pokrycia dachowego – jętkami, belkami lub kleszczami.

Jak sprawdzić zamontowaną więźbę?

Aby sprawdzić konstrukcję dachu pod kątem tego, czy została poprawnie wykonana, należy zwrócić uwagę na:

• krokwie – powinny one tworzyć do góry równą płaszczyznę. Ponadto należy przyjrzeć się temu, czy odległość między każdą z nich jest taka sama;
• elementy mocujące – powinny na całej powierzchni stykać się z belkami, krokwiami i być wzmocnione śrubami;
• odległość krokwi od komina – nie powinna być mniejsza niż 15 cm.

Od tego, jak jest skonstruowana więźba dachowa, zależy nie tylko stan i wytrzymałość dachu. Jej wykonanie przekłada się na cały budynek. Zadaniem tej konstrukcji jest równomierne rozkładanie ciężaru połaci na ściany zewnętrze. Dlatego jeśli remontujesz lub budujesz dom i czeka cię montaż dachu, najpierw pomyśl o więźbie, a następnie wybierz solidne, odporne na czynniki atmosferyczne pokrycie dachowe, które znajdziesz w szerokim asortymencie Florian Centrum Kutno.