Wiązary dachowe to główne konstrukcje nośne dachu, odbierające obciążenia z dachu, śniegu, wiatru i przenoszące je na ściany nośne. Głównym elementem są nogi wiązarów podtrzymujące dach. Konstrukcję wiązarów dobiera się głównie w zależności od rodzaju dachu, jego pokrycia, podpór wewnętrznych oraz ich usytuowania, wielkości rozpiętości oraz działających obciążeń. Najczęściej konstrukcja ma kształt trójkąta, co zapewnia sztywność i stabilność dachu.
Wiązary dachowe w formie trójkąta
Wiązary dachowe oparte na trójkącie, są konstrukcją najbardziej sztywną i ekonomiczną. Są utworzone z dwóch nóg krokwi (jest to górny pas) i zaciągnięć (dolny pas). Cięższe pokrycia dachowe wymagają solidnego podparcia. Dlatego większość dachów jest wyposażona w dodatkowe podpory wewnętrzne (rozpórki, stojaki).
Inwestorzy i osoby prywatne coraz częściej decydują się na budowę dachu z wiązarów dachowych prefabrykowanych. Rosnąca popularność tematów związanych z ekologią i dbałością o środowisko odgrywa dużą rolę w rosnącym zainteresowaniu budownictwem drewnianym. Drewno postrzegane jest również jako najstarszy i najlepszy materiał budowlany, ceniony za lekkość, wytrzymałość, stabilność i wysoką izolacyjność termiczną.
Prefabrykowana konstrukcja wiązarów dachowych
Drewniane wiązary dachowe są montowane z drewnianych belek lub desek połączonych metalowymi zaczepami, tworząc drewniane konstrukcje, które są głównym elementem dachu. Każdy wiązar składa się z pasa dolnego stanowiącego konstrukcję stropu oraz pasa górnego stanowiącego połać dachu oraz słupów i przekątnych.
Wiązary to świetne rozwiązanie dla domów z nieużytkowym poddaszem i dachem dwuspadowym o lekkim spadku. Obecnie z powodzeniem można je również wykorzystać do budowy konstrukcji poddaszy. Niewątpliwą zaletą konstrukcji tworzonych przy pomocy drewnianych wiązarów jest ich lekkość, dzięki czemu całej konstrukcji nie zagraża nadmierne obciążenie.
Najtańsze są dachy z wiązarów pojedynczych lub dwuspadowych, ale to nie znaczy, że nie można z nich budować dachów bardziej skomplikowanych. Niewątpliwą zaletą stosowania kratownic jest ich prostota wykonania oraz szybki montaż. Prefabrykowane konstrukcje wiązarów dachowych umożliwiają również budowę dachów o dużej rozpiętości bez konieczności stosowania stropu betonowego.
Gdzie wykonuje się wiązary dachowe?
Jeśli wcześniej w budownictwie prywatnym produkcja wiązarów dachowych odbywała się bezpośrednio na placach budowy, dziś ich produkcja prowadzona jest przedsiębiorstwie. Jeśli tworzy się produkty drewniane, są one wstępnie pokrywane związkami ochronnymi, aby zapobiec przedwczesnemu rozkładowi i uszkodzeniom przez owady.
Przy użyciu nowoczesnych technologii możliwe jest wykonanie wiązarów na dach o dowolnym kształcie. Wybór wiązarów zależy od nachylenia dachu, obciążenia śniegiem i wiatrem, a także zastosowanych materiałów pokrycia dachowego. Wiązary skośne mają dwie lub trzy podpory i są instalowane w domach dwuprzęsłowych o średniej ścianie nośnej. Swoimi końcami spoczywają na zewnętrznych ścianach domu, a środkową częścią na wewnętrznej ścianie.
Górne końce nóg krokwi zachodzące na siebie za pomocą płyt narożnych i opierają się o bieg kalenicowy, który z kolei spoczywa na słupku środkowym, który jest montowany na biegu dolnym. Murłaty w większości przypadków pozyskiwane są z całych bali ociosanych na dwie krawędzie, ale czasami, w celu zaoszczędzenia pieniędzy, wykonuje się je ze skrawków o długości 0,6-0,7 metra. Połączone są elementy krokwi na nacięciach i przymocowane za pomocą wsporników i zacisków.
Korzyści z zastosowania drewnianych wiązarów prefabrykowanych
Projekty wykonane z drewna mają wiele zalet:
- Korzyść ekonomiczna, ponieważ zastosowanie wiązarów z drewna klejonego wiąże się z racjonalnym zużyciem materiałów budowlanych.
- Niewielka waga modeli, dzięki czemu można je stosować w budynkach o lekkim fundamencie.
- Wielofunkcyjność konstrukcji, ponieważ mogą być stosowane do nakładających się przęseł o długości 20-30 metrów.
- Wiązary dachowe nadają się do różnych typów dachów. Drewniane wiązary będą odpowiednie na dachach z poddaszem i bez.
Wiązary dachowe wiszące
Wiązary dachowe wiszące to system elementów połączonych na śruby, gwoździe. Najprostsza konstrukcja wiszących wiązarów dachowych służy do montażu w domach jednoprzęsłowych (to znaczy w domach bez średniej ściany nośnej). Takie domy mają wewnętrzny swobodny układ, a ich szerokość nie przekracza 6 m. Wiązar dachowy opiera swoje końce jedynie na ścianach domu bez podpór pośrednich. Ich konstrukcja jest prosta: dwie nogi krokwi, zaciągnięcie i para rozpórek. Nogi krokwi są połączone ze sobą i za pomocą śrub lub gwoździ i dwustronnych naroży (płyty o grubości 25 mm).
Jeśli szerokość domu przekracza 6 m, potrzebne są wiązary z dużą liczbą rozpórek. To samo wymaganie dotyczy dachów o dużym obciążeniu śniegiem. Takie wiązary mają sparowane górne i dolne pasy. Systemy składające się z kilku zainstalowanych krokwi, w zależności od sposobu mocowania wiązara do ścian domu, rozróżnia się symetryczne i asymetryczne. Optymalny przekrój dla krokwi o dowolnej konstrukcji to przekrój 50×150 mm.